Als paardeneigenaar of ruiter wil je niets liever dan dat je paard soepel, ontspannen en in balans door zijn lijf beweegt. Maar wat gebeurt er wanneer ergens in het lichaam iets niet helemaal goed zit – bijvoorbeeld door een blessure, disbalans, overbelasting of een slecht passend zadel? Dan ontstaat er een compensatiepatroon.
Een compensatie is een manier van bewegen waarbij het paard pijn, beperking of zwakte probeert te omzeilen. Dat doet hij niet bewust – het is een slim mechanisme van zijn zenuwstelsel om toch te kunnen functioneren, ook als dat niet optimaal is. Alleen: hoe langer dit duurt, hoe meer het lichaam uit balans raakt. En hoe moeilijker het wordt om nog “gewoon” te bewegen.
Je ziet dit niet altijd meteen aan kreupelheid of duidelijke pijnsignalen. Maar het lichaam geeft wél signalen – als je weet waar je op moet letten. Eén daarvan is de zichtbare truncus cutaneus.
Wat is de truncus cutaneus?
De truncus cutaneus is een oppervlakkige huidspier die zich aan weerszijden van de romp bevindt. Deze spier loopt horizontaal langs de romp van je paard. De primaire functie? Beweging van de huid, vooral om insecten af te schudden.
Onder normale omstandigheden is deze spier nauwelijks zichtbaar. Je merkt hem misschien alleen wanneer je paard in de zomer z’n huid laat trillen als reactie op een vlieg. Maar wanneer je deze spier als een duidelijke, gespannen of strak afgetekende lijn ziet (of voelt) – en vooral als dit steeds opnieuw gebeurt, ook zonder insecten in de buurt – is er vaak iets anders aan de hand.
Wat vertelt een zichtbare truncus cutaneus je écht?
Een scherpe belijning van deze spier is meestal geen toeval. Het wijst vaak op spanning in het lichaam, meestal als gevolg van compensatie. Dit kan het volgende betekenen:
Tijdelijk zichtbaar bij insectenlast – dit zie je vooral in de zomer, wanneer insecten op de huid landen. De huidspier kan dan lokaal gaan trillen om de insecten weg te jagen. (Alhoewel het ook niet helemaal normaal is dat een paard zo fel reageert op insecten – ze zijn immers samen geëvolueerd – hierover vertel ik je later nog meer.)
Chronisch zichtbaar = mogelijke compensatie – als je deze spier dag in dag uit strak ziet aftekenen (of voelt, want in de winter is hij door de vacht soms minder goed zichtbaar), zonder dat er een directe prikkel van buitenaf is, kan het zijn dat je paard deze spier inzet om te helpen bij het naar voren brengen van het achterbeen.
Waarom compenseert een paard op deze manier?
Wanneer een paard pijn ervaart of moeite heeft met het inzetten van zijn achterbeen, dan zoekt het lichaam naar andere manieren om de beweging toch te volbrengen. De truncus cutaneus kan dan letterlijk als ondersteunende gordel gaan werken, om die beweging mee mogelijk te maken. Dit zie je dus aan een gespannen huidlijn langs de flank.
Herken je dit bij je paard?
Merk je dat deze spier zich scherp aftekent, zeker buiten het vliegenseizoen? Dit is vaak één van de tekenen dat je paard compensatiepatronen vertoont. Het lichaam probeert ergens anders te compenseren voor spanning of ongemak, en dat kan zich uiten in een strakke huidlijn.
In mijn Balans- en Bewegingsanalyse ga ik dieper in op deze compensatiepatronen die het paard ontwikkelt. Samen bekijken we hoe het lichaam beweegt, waar de spanningen zitten en welke invloed dit heeft op de algehele balans. Op basis daarvan stel ik een gericht plan op om te werken aan functionele, ontspannen beweging.
Wil je dit voor jouw paard? Neem dan even contact met me op!
Reactie plaatsen
Reacties