Hulpteugels. Ze hangen in elke ruitershop, ze liggen in zowat in elke zadelkast, en op de vele trainingsplaatsen zijn ze ‘normaal’. Maar zijn ze dat ook voor het paard?
Als je traint met het oog op balans, ontspanning en zelfgedragenheid, naar een functioneel lichaam, dan is het antwoord: nee.
Hulpteugels fixeren, beperken en maskeren. Ze helpen misschien om een beeld te creëren dat lijkt op “de juiste houding”, maar wat je ziet, is zelden wat er werkelijk in het lichaam gebeurt.
Laat me je meenemen in waarom je ze beter niet gebruikt — en wat er wél belangrijk is.
De hoofd-halshouding heeft een belangrijke functie
Paarden gebruiken hun hoofd en hals om in evenwicht te blijven. Vooral als ze nog niet rechtgericht zijn, helpt die hoofd-halshouding hen om te compenseren en niet om te vallen.
Een linksgebogen paard zal op de rechterhand vaak meer gewicht op zijn binnenschouder nemen. Om dat te compenseren, brengt hij zijn hoofd iets naar buiten. Dat is zijn manier om overeind te blijven en niet om te vallen.
Wat gebeurt er dan als jij met hulpteugels die houding fixeert? Dan neem je hem zijn balansmechanisme af. Je voorkomt dat hij zich redt. En het gevolg? Hij zoekt de uitweg elders in zijn lichaam. Vaak op een manier die veel belastender is.
Je maskeert de scheefheid in plaats van ze aan te pakken.
Het ziet er mooi uit, maar het voelt niet goed
Met hulpteugels krijg je vaak een (voor de meeste ruiters) mooi beeld: hoofd omlaag, hals rond, contact op de teugel. Voor het oog van de toeschouwer lijkt het prima. Maar onder de oppervlakte is er iets heel anders aan de hand.
Vergelijk het met je eigen arm. Hef hem eens op, loodrecht omhoog. Na een tijdje voel je je spieren werken. Doe je datzelfde, maar ondersteun je arm met je andere hand, dan voelen die spieren ineens veel minder actief. Sterker nog: je hebt de neiging om tegen te werken, om tegendruk te geven.
Bij het paard gebeurt precies hetzelfde. Wanneer jij zijn hoofd vastzet, hoeven de spieren die eigenlijk verantwoordelijk zijn voor de correcte houding, niet meer te werken. Andere spieren — vaak de verkeerde — nemen over. En dát is een recept voor spanning, overcompensatie en uiteindelijk blessures.
Je belemmert de schoftlift (en die is cruciaal)
Eén van de belangrijkste elementen in een correcte training is de schoftlift. Die heb je nodig om de ruiter te kunnen dragen. Die schoftlift bereik je alleen als het paard zichzelf kan dragen.
Hulpteugels maken de hals meestal te kort, te rond of te diep. Gevolg:
- Er komt teveel druk op de halswervels
- De schoft blijft laag, een schoftlift maken lukt niet
- De rug bolt niet of juist te veel op
Wat begint als een “mooie houding” eindigt vaak in een klinisch traject. Want… Je belast niet alleen spieren, maar ook het bindweefsel.
Wat je misschien nog niet wist
Een paard is niet alleen spier- en skeletgestuurd. Het fasciale systeem (bindweefsel) speelt een grote rol in beweging, houding en schokdemping.
Bij een te ronde halshouding, veroorzaakt door hulpteugels, komt er ook druk op dat bindweefsel. De fascia wordt letterlijk belemmerd in zijn functie. En dan moeten spieren, gewrichten en banden de impact opvangen. Ze werken dus harder dan nodig, zijn gevoeliger voor overbelasting en raken sneller geïrriteerd.
Fascia bevat hiernaast ook vrije zenuwuiteinden, die geprikkeld worden als fascia verstrakt, wat pijn veroorzaakt.
Je paard verliest niet alleen comfort — hij verliest veerkracht.
Hulpteugels doen niet wat je denkt dat ze doen.
Ze corrigeren niet, ze onderdrukken. Ze verhelpen geen scheefheid, ze maskeren. Ze trainen geen houding, ze forceren een vorm. En ze geven geen controle, ze nemen communicatie weg.
Als je traint met het oog op welzijn, samenwerking en ontwikkeling — dan zijn hulpteugels simpelweg niet jouw pad.
Laat jouw paard zelf zoeken, zelf voelen, zelf dragen. Geef hem de ruimte om in balans te komen. Want als hij zichzelf kan dragen, dan pas kan hij jou dragen.
Wil je leren hoe je je paard zonder hulpmiddelen naar meer balans en draagkracht begeleidt? Neem dan contact met me op of neem een kijkje op mijn aanbod-pagina.
Reactie plaatsen
Reacties